تهران کانون دیدارهای راهبردی

پایگاه رهنما:

این روزها تهران محور اصلی کانون­های خبری جهان است. حضور رئیس‌جمهور روسیه و ترکیه در تهران و گفت­وگو با مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران باعث تمرکز تحلیلگران و ناظران سیاسی بر محورهای مذاکرات بین سه کشور قدرتمند جهان شده است. رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین در تهران گفتارهای خلاف یک­جانبه­گرایی غرب بیان داشتند؛ سخنانی که نمایانگر موج جدید ضدیت با اهداف اعلامی سفر بایدن به غرب آسیا خواهد بود و از سوی دیگر رژیم اشغالگر قدس برخلاف پیش­فرض­های ذهنی در منطقه غرب آسیا توان اجماع سازی علیه محور مقاومت را از دست داده است و ظرفیت های فرامنطقه مانند روسیه نه تنها در خط تقابل با محور مقاومت قرار نمی­گیرند بلکه حامی جریان مقاومت ایفای نقش خواهند کرد.

• امنیت سوریه را امنیت خود بدانید

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار آقای رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه و هیئت همراه با تأکید بر لزوم افزایش همکاری های دو کشور به‌ویژه همکاری های تجاری، رژیم صهیونیستی را از عوامل اصلی ایجاد اختلاف بین کشورهای اسلامی برشمردند. رهبر معظم انقلاب در ادامه، مسئله تمامیت ارضی سوریه را بسیار مهم برشمردند و با اشاره به برخی نقل‌قول ها مبنی بر حمله نظامی به شمال سوریه، تأکید کردند: «این کار قطعاً‌ هم به ضرر سوریه هم به ضرر ترکیه و هم به ضرر منطقه است و اقدام سیاسی مورد انتظار از جانب دولت سوریه را نیز محقق نخواهد کرد». ایشان با اشاره به اظهار نفرت رئیس‌جمهور ترکیه از گروه‌های تروریستی، بیان داشتند: «با تروریسم حتماً باید معارضه کرد اما حمله نظامی در سوریه به نفع تروریست‌ها خواهد بود البته تروریست‌ها نیز محدود به یک گروه خاص نیستند». رهبر انقلاب اسلامی در پاسخ به درخواست رئیس‌جمهور ترکیه مبنی بر همکاری ایران برای مبارزه با گروه‌های تروریستی، گفتند:«ما در مبارزه با تروریسم مطمئناً با شما همکاری می‌کنیم.» مقام معظم رهبری(مدظله العالی) با تأکید بر اینکه ما امنیت ترکیه و مرزهای آن را امنیت خود می‌دانیم، خطاب به آقای اردوغان اظهار داشتند: «شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفت‌وگو این مسئله را تمام کنند.»

• آمریکایی‌ها باید از منطقه شرق فرات در سوریه بیرون رانده شوند

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار آقای ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و هیئت همراه با تأکید بر ضرورت عملیاتی شدن تفاهم‌ها و قراردادهای بین دو کشور، هوشیاری در مقابل سیاست‌های فریبکارانه غرب را لازم دانستند و خاطرنشان کردند: «همکاری‌های بلندمدت ایران و روسیه عمیقاً به نفع هر دو کشور است.» مقام معظم رهبری(مدظله العالی) با تقبیح دخالت‌های رژیم صهیونیستی در قضایای منطقه، مواضع اخیر رئیس‌جمهور روسیه علیه صهیونیست‌ها را تحسین‌برانگیز خواندند. ایشان در ادامه تأکید کردند: «جمهوری اسلامی، سیاست‌ها و برنامه‌هایی را که منجر به بسته شدن مرز ایران و ارمنستان شود، هرگز تحمل نخواهد کرد». رهبرمعظم انقلاب همکاری‌های بلندمدت ایران و روسیه را جداً‌ و عمیقاً‌ به نفع هر دو کشور خواندند و خطاب به آقای پوتین گفتند: «جنابعالی و رئیس‌جمهور ما هر دو اهل اقدام و پیگیری هستید، بنابراین همکاری‌های دو کشور در این دوره باید به اوج خود برسد». ایشان با تأیید سخنان رئیس‌جمهور روسیه درباره ضرورت راه‌اندازی خط آهن رشت- آستارا، این کار را موجب تکمیل خطِ حمل‌ونقلِ شمال- جنوب و به نفع هر دو کشور دانستند». مقام معظم رهبری(مدظله العالی) همچنین هوشیاری در مقابل فریبکاری غرب را ضروری خواندند و گفتند: «آمریکایی‌ها هم زورگو هستند و هم حیله‌گر، و یکی از عوامل فروپاشی شوروی سابق فریب خوردن در مقابل سیاست‌های آمریکا بود، البته روسیه در دوره جنابعالی استقلال خود را حفظ کرده است.»

• تاکید بر تداوم همکاری برای نابودی تمامی تروریست‌ها

در پایان اجلاس آستانه در تهران، بیانیه مشترک رؤسای جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه، منتشر شد؛ در بخشی از این بیانیه آمده است: «بار دیگر بر عزم خود مبنی بر تداوم همکاری­های جاری به منظور نابودی نهایی تمامی افراد، گروه‌ها، تشکل­ها و موجودیت­های تروریستی تأکید کردند و بر طبق حقوق بین‌الملل بشردوستانه، خواستار محافظت از غیرنظامیان و زیرساخت­های غیرنظامی شدند. اوضاع منطقه کاهش تنش ادلب را به تفصیل مورد بررسی قرار داده و بر لزوم حفظ آرامش در میدان با اجرای کامل تمامی توافقات مرتبط با ادلب تاکید کردند. از حضور و فعالیت­های گروه­های تروریستی که غیرنظامیان داخل و خارج از منطقه کاهش تنش ادلب را تهدید می کند، ابراز نگرانی جدی کردند. توافق نمودند که تلاش‌های بیشتری برای اطمینان از عادی‌سازی پایدار اوضاع در منطقه کاهش تنش ادلب و اطراف آن، از جمله وضعیت انسانی صورت دهند. نگرانی عمیق خود را نسبت به شرایط انسانی در سوریه ابراز نموده و کلیه تحریم‌های یک­جانبه که مغایر با حقوق بین ­الملل، حقوق بین­ الملل بشردوستانه و منشور ملل متحد هستند، از جمله اقدامات تبعیض آمیز از طریق صدور معافیت­ها برای مناطق خاص که می تواند با کمک به دستورکارهای جدایی طلبانه، موجب تجزیه این کشور گردد را  مردود دانستند. در این راستا، از جامعه بین ­الملل بویژه سازمان ملل متحد و آژانس­های بشردوستانه آن و سایر نهادهای بین المللی دولتی و غیردولتی خواستند به دور از تبعیض، سیاسی­کاری و پیش­شرط، کمک­های خود را با شفافیت بیشتر به تمام سوری­ه افزایش دهند.»

• چشم انداز مناسبات سه جانبه

برخی از ناظران سیاسی- امنیتی معتقد بودند که سفر بایدن به منطقه غرب آسیا موجب تحولات فوری در نظم منطقه­ای خواهد شد، ولی فرجام ناموفق این سفر، زمزمه اثرگذاری سفر روسای جمهوری ترکیه و روسیه به تهران را ارتقا بخشید. با شرایط فعلی به نظر می­رسد شاهد تحولات ذیل در منطقه غرب آسیا و فرامنطقه باشیم.

1. در تحولات سوریه برخلاف پیش­بینی تحلیلگران غربی درگیری میان ترکیه-سوریه رخ نخواهد داد و طرفین با خویشتن­داری به حل منازعات می­پردازند.
2. پیوندهای جدی علیه تروریست­های حامی رژیم اشغالگر قدس در منطقه غرب آسیا شکل خواهد گرفت. اصلی ترین این گروه­ها، گروهک پ.ک.ک است، که با ظرفیت سازی کشورهای استکباری بارها مرزهای شمال غرب کشورمان را نا امن ساخته است.
3. گسترش ناتو به آرزوی نامحقق غرب بدل خواهد شد و کشورهای مستقل در برابر یک­جانبه گرایی و رفتارهای استکباری آنان مقابله خواهند کرد و اجازه رفتارهای استیلاطلبانه را نخواهند داد.
4. هرگونه ائتلاف­سازی در منطقه با نیت تهاجمی نیازمند بازنگری در اهداف و راهبردها است و کشورهای مستقل اجازه نخواهند داد، این ائتلاف سازی­ها به اقدام تهاجمی تبدیل شود و هرگونه تفکرتهاجمی را قبل تبدیل شدن به تهدید خنثی خواهند کرد و در این امنیت دسته جمعی، معیار ضدیت با غرب و منافع ملی طرفین است.
5. روند رو به رشد توافق­های سیاسی- امنیتی در این حوزه متوقف نخواهد شد و اصلی ترین حوزه تقابلی با غرب یعنی اقتصاد را نیز فراخواهد گرفت و همچنین در حوزه انرژی نیز گام­های اولیه برای تسریع روند آن برداشته شد. این مهمترین خبر تلخ برای غرب است.